ساختار آموزش عالی سوئد به زبان ساده

شاید سوئد سرد و دورافتاده و واقع‌شده در بالاترین نقطه‌ی کره‌ی زمین باشد، اما فرهنگ آکادمیک نوآور و احترام‌برانگیزش این کشور را تبدیل به یک مقصد جذاب برای ادامه‌ی تحصیل کرده است. نظام آموزش عالی سوئد که بر اساس حلقه‌ها (شامل سه حلقه‌ی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری) و امتیازات عمل می‌کند، می‌تواند کاملاً انعطاف‌پذیر باشد و این فرصت را در اختیار دانشجویان قرار دهد که تحصیلات خود را در چند رشته، چند نوع مدرک و رویکرد تحصیلی دنبال کنند. در این مطلب سعی می‌کنیم تحصیل در خارج از کشور در سوئد را برای‌تان روشن‌تر کنیم. 

انواع مؤسسات آموزشی

تمام مؤسسات آموزش عالی در سوئد تحت نظر وزارت آموزش عمل می‌کنند، به استثنای دانشگاه علوم کشاورزی که زیر نظر وزارت کشاورزی قرار دارد. مدارکی که مؤسسات سوئدی اعطا می‌کنند با توجه به مقطع تحصیلی به سه حلقه تقسیم می‌شوند که اخذ مدرک هر یک نیازمندی‌ها و شرایط خاص خود را دارد. سوئد سازگار با ECTS (نظام انتقال اعتبار اروپایی) عمل می‌کند که بر اساس آن یک سال آکادمیکِ 40 هفته‌ای 60 امتیاز به امتیازات مقطع تحصیلی مورد نظر می‌افزاید. 
همچنین سه دسته مدرک، با توجه به زمینه‌ی تحصیلی وجود دارد: عمومی، هنرهای زیبا و کاربردی و هنرهای اجرایی، و مدارک حرفه‌ای. در هر سه زمینه‌ی فوق مدارک تحصیلی در سه حلقه‌ی آکادمیک به دانشجویان اعطا می‌شود. در سوئد 51 دانشگاه و کالج دانشگاهی وجود دارد. تمام مدارکی که توسط مؤسسات آموزش عالی به دانشجویان اعطا می‌شوند از سوی دولت هم با ارزشی یکسان پذیرفته می‌شوند. 
مدارک حرفه‌ای و مدارک غیرآکادمیک (مدارکی که دانشجو برای دریافت آن به اعتبار کافی دست نمی‌یابد و در آن دوره فقط برای آموزش‌های خاص آن دوره، بدون چشمداشت دریافت مدرک، حضور می‌یابد) در رشته‌هایی چون مهندسی، سلامت و درمان، کشاورزی، حقوق و آموزش در هر سه حلقه‌ی آکادمیک به دانشجویان اعطا می‌شوند. طول این دوره‌ها ممکن است با توجه به محتوای دوره‌ با هم فرق داشته باشند، و این بازه‌ی زمانی می‌تواند بسته به امتیازهای مورد نیاز هر دوره به اندازه‌ی زمان دو حلقه گسترده شود. 

دانشگاه

دانشگاه‌های سوئد در هر سه حلقه‌ی آکادمیک، یعنی کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری به ارائه‌ی دوره‌های تحصیلی به دانشجویان می‌پردازند. ورود به هر یک از این دوره‌ها نیازمند ارائه‌ی مدرک یا معادل آن با اعتباری برابر با اعتبار حلقه‌ی پیشین (مقطع تحصیلی قبلی) است. 

Högskola (کالج دانشگاهی)

کالج‌های دانشگاهی که مستقل و خودکفا هستند، معمولاً اجازه دارند که مدارک دوره‌ی کارشناسی را به دانشجویان ارائه دهند، اما برای ارائه‌ی مدارک دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری (حلقه‌ی دوم و سوم)، باید به مراجع ذیصلاح درخواست بدهند. دوره‌های تحصیلی که در کالج‌های دانشگاهی ارائه می‌شوند معمولاً دوره‌های شغلی یا دوره‌هایی با محوریت کارهای حرفه‌ای هستند. 

حلقه‌های مختلف

این حلقه‌ها قابل‌مقایسه با تقسیم‌بندی سه‌گانه‌ی دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در کشورهای دیگر هستند: برای مثال دوره‌های کارشناسی (از جمله مدرک لیسانس) در انگلیس معادل حلقه‌ی اول، دوره‌های کارشناسی ارشد معادل حلقه‌ی دوم و دوره‌های دکتری معادل حلقه‌ی سوم هستند. 

حلقه‌ی اول

مدارکی که در حلقه‌ی اول ارائه می‌شوند رشته‌محور هستند، و قابل‌مقایسه با مدارک دوره‌های کارشناسی و برخی از مدارک کاردانی در انگلیس‌اند. دانشجویان این حلقه می‌توانند دروس مختلفی را در ترکیب با هم بگذرانند تا اعتبار مورد نیاز را کسب کنند. مدرک کارشناسی (Kandidatexamen) و مدرک کاردانی (Högskolexamen) که در این حلقه اعطا می‌شوند، به ترتیب نیازمند 120 امتیاز و 180 امتیاز هستند. دانشجو در دوره‌ی کارشناسی نیازمند حداقل 90 امتیاز است که 15 امتیاز یک پروژه‌ی مستقل را هم در رشته‌ی تحصیلی دانشجو که در دل رشته‌ی عمومی‌اش قرار دارد و «رشته‌ی اصلی» نامیده می‌شود در بر می‌گیرد. 

حلقه‌ی دوم

مدارک حلقه‌ی دوم تحت عناوین «Magisterexamen» یا «Masterexamen» ارائه می‌شوند و هر یک از این دو در زمینه‌ی امتیازات مورد نیاز با هم فرق دارند. مدارک این حلقه قابل‌مقایسه با مدارک دوره‌های یک یا دوساله‌ی کارشناسی ارشد در انگلیس هستند. دانشجویان دوره‌های «Magisterexamen» باید 60 امتیاز (معادل یک سال تحصیلی به صورت تمام‌وقت) کسب کنند که 30 امتیاز از مجموع امتیازات باید مربوط به یک حوزه‌ی تخصصی در دل رشته‌ی تحصیلی دانشجو باشد، اما دانشجویان دوره‌های «Masterexamen» باید 120 امتیاز به دست بیاورند که 60 امتیاز آن باید در رشته‌ی اصلی‌شان به دست آمده باشد. 

حلقه‌ی سوم

مدارک حلقه‌ی سوم قابل‌مقایسه با مدارک دوره‌های دکتری و PhD در انگلیس هستند. رشته‌های دوره‌های این حلقه توسط هر مؤسسه به صورت جداگانه تعیین می‌شوند و جزئیات آنها در برنامه‌ی آموزشی عمومی‌تری که ارگان اصلی مرتبط با رشته‌ی تحصیلی خاص دانشجو، پیش‌نیازهای ورود به دوره و دیگر شرایط ضروری را بیان کرده، ذکر می شوند. 
در این حلقه دو مدرک به دانشجویان اعطا می‌شود: مدرک «Licentiatexamen» و مدرک دکتری (Doktorsexamen). گرفتن مدرک «Licentiatexamen» مستلزم کسب 120 امتیاز است که 60 امتیاز آن به پایان‌نامه اختصاص دارد. گرفتن مدرک دکتری مستلزم کسب 240 امتیاز است که حداقل 120 امتیاز آن به یک پژوهش مستقل اختصاص می‌یابد. 

فرهنگ آکادمیک

فرهنگ آکادمیک سوئد شیوه‌ی منحصربه‌فردی را در تدریس ارج می‌نهد که مبتنی بر آموزش بر مبنای شناخت است. اساتید بر تعهد دانشجویان در پذیرش مسئولیت‌ آموزش و پیشرفت خود تکیه می‌کنند، و شیوه‌ی تدریس‌شان در راستای توانمند کردن دانشجویان در تحلیل انتقادی محتوای دروس است و نمونه‌های مطالعاتی دنیای واقعی و اطلاعات کاربردی و عملی را دستمایه قرار می‌دهند. کار گروهی هم یکی از تکالیف متداول است، که دانشجویان را به اتکا به آنچه به طور مستقل آموخته‌اند وا می‌دارد تا انجام پژوهش‌های دانشجو-محور را تسهیل کند. 
دانشجویان همیشه باید در کلاس‌ها حاضر شوند و رویکرد آنان نسبت به آموزش بسیار جدی گرفته می‌شود و معمولاً رابطه‌ای غیررسمی بین اساتید و دانشجویان برقرار است. ماهیت فرهنگ سوئدی مساوات‌گرایانه است و از برخوردهای لفظی پرهیز می‌کند و رفتارهای فردمحور متکبرانه قلمداد می‌شوند. دانشجویانی که در بحث‌ها شرکت می‌کنند باید ضمن پرهیز از لجاجت، نسبت به آنچه که می‌گویند اطمینان داشته باشند و همیشه بحث خود را با ذهن باز و پذیرا پیش ببرند. شیوه‌ی تفکر سوئدی ایده‌های تازه و نوآوری را ارزشمند می‌شمارد و دانشجویان ترغیب می‌شوند که در مورد ارائه‌ی شیوه‌های جدید اندیشه و رویکرد انتقادی نسبت به محتوای دروس جسارت به خرج بدهند. 
مؤسسات مختلف سوئد بر حوزه‌های تخصصی متفاوتی متمرکز هستند و به همین علت ممکن است شیوه‌های گوناگون یادگیری را که مرتبط با سبک‌های خاص آموزش است به کار بگیرند. برای مثال دانشگاه لوند که به عنوان قوی‌ترین دانشگاه پژوهشی کشور مطرح است، به شکلی خاص بر آموزش از طریق رویکرد بینارشته‌ای متمرکز است تا دانشجویانش را به بهترین شکل ممکن به مهارت‌های انتقادی به منظور انجام مستقل پژوهش‌هایشان مجهز کند.

در پایگاه داده آرمان‌من دوره‌های سوئد را ببینید و دوره مورد نظر خود را بیابید. همچنین با شماره‌گیری ۴۱۲۷۶-۰۲۱ می‌توانید با مشاوران آرمان‌من در تماس باشید.